Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşların yöneticilerinin katılımıyla Antalya’da düzenlenen “Yeşil Kalkınma Yolunda Türkiye” temalı İstişare Toplantısı Bakan Murat Kurum’un açılış konuşmasıyla başladı.
972 ilçede proje başlatmadık tek bir yer bırakmadıklarını, yatırım değeri 300 milyar lirayı aşan, 13 bin kalem çevre ve şehircilik yatırımını başlattıklarını söyleyen Bakan Kurum, bugünkü istişare toplantısının temasına işaret ederek, “Toplantımızın teması olarak belirlediğimiz bu vizyon Yeşil Kalkınma Devrimidir, ülkemizin 2053 Net Sıfır Emisyon hedefidir. Bu hedefe giden yolda, 29 Ekim 2021’de Bakanlığımızın ismi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olarak değişti. Bakanlığımız özellikle iklim değişikliğine ilişkin alanlarda çok daha geniş bir görevler üstlendi. Ben yeni dönemde ülkemize, doğamıza ve milletimize karşı vazifelerimizi en güzel şekilde yerine getireceğinize yürekten inanıyorum, sizlere güveniyorum.” dedi.
12 maddede Yeşil Kalkınma gündemi
Türkiye’nin yeşil kalkınmadaki en temel düsturunun, tabiatı koruyarak güçlenmek; vahşi bir ekonomi anlayışıyla değil, milletin ve doğanın refahını sağlama düsturuyla kalkınmak olduğunun altını çizen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 2022 ve 2023 yıllarında Bakanlığın “Yeşil Kalkınma” gündemini 12 maddede şu şekilde özetledi:
“-Ekolojik, doğal sermayemizi koruyarak güçlendireceğiz.
-Yeşil inovasyonu, yeşil teknolojilerin kullanımını yaygınlaştıracağız.
-Bilim ve Sanayide; düşük emisyonlu, yeşil endüstriyel üretimi artıracağız.
-Enerjide; temiz enerji tekniklerini ve yenilenebilir enerji sistemlerini var gücümüzle destekleyeceğiz.
-Şehircilikte; arazi kullanımı noktasında titiz davranacağız. Yani bir gayrimenkul geliştirmede, öncelikle daha önce imara açılmış alanların kullanım oranını artıracağız.
-Tarım alanlarını koruyacağız. Sürdürülebilir tarım uygulamalarını her zamankinden daha da yüksek noktaya taşıyacağız.
-Şehircilikte, tüm imar planlarında yeşil alan kullanımını maksimum seviyeye çıkaracağız.
-Kentsel tüketimin ve atıkların azaltılmasını sağlayacağız. Üretimde; geri dönüşümlü malzeme kullanımını teşvik edeceğiz.
-Evsel katı atıkların kaynağında ayrıştırılması ve atık suların yeniden kullanılmasına yönelik teşvik mekanizmaları oluşturacağız.
-Mevcut binaların yeşile dönüştürülmesi çok önemli. Yeşil çözümlü yeni bina tasarımları geliştirilmesi çok değerli. Özellikle bina yer seçiminde etkinliği, verimliliği geliştireceğiz.
-Binalarda su verimliliği çözümlerini, yeşil inşaat malzeme ve teknolojilerinin kullanımını en yüksek seviyeye çıkaracağız.
-Cumhurbaşkanımızın liderliğinde yaptığımız etkin müzakereler sonucunda, uluslararası kuruluşlarla bir mutabakata vardık.”
İklim Destek Paketi 3 yıl içinde kullanılacak
3 milyar 157 milyon dolar iklim destek paketini daha önce kamuoyuna açıkladıklarını anımsatan Bakan Murat Kurum, söz konusu kaynağı, yeşil kalkınmayı destekleyen tüm sektörlerde 3 yıl içinde kullanacaklarını belirtti.
Bakan Kurum, Şubat ayında Konya’da yapılacak İklim Şûrası’nda yenilenebilir enerjideki başarıları artırmanın yollarını arayacaklarını, tarım, sanayi ve ticaretten sağlık, kültür ve ar-ge yatırımlarına kadar her alanda yeni kararlar alınacağını vurguladı.
“Sıfır Atık Projesi ile 30 milyar lira ekonomik kazanç sağladık”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan Hanımefendi’nin himayelerinde Sıfır Atık Projesi ile 24,2 milyon ton geri kazanılabilir atığı işleyerek ekonomiye kazandırdıklarını ve toplanan atıklardan 30 milyar lira ekonomik kazanç sağladıklarını söyleyen Murat Kurum, “Yani ülkemize en az 2 bin tam donanımlı okul kazandırdık. 265 milyon ağacımızı kurtardık. Türkiye Çevre Ajansı’mız marifetiyle Depozito Yönetim Sistemi uygulamalarımızı 1 Ocak 2022 itibariyle başlattık. Vatandaşımızın depozito iade makinelerine bıraktığı her bir dönüştürülebilir atık, ülkemize ekonomi olarak, istihdam olarak geri dönecek.” diye konuştu.
“Dünyada eşi benzeri olmayan hızla inşa ve yapım sürecini başlattık”
“Son 3 yılda iklim krizinin en olumsuz etkilerini gördük, neredeyse her 6 ayda bir yeni bir afet yaşadık, canlarımızı yitirdik.” diyen Kurum, şunları söyledi:
“Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla ilk andan itibaren, bakan arkadaşlarımızla ve sizlerle birlikte hemen afet alanlarında olduk. Hasar tespit çalışmalarımızı Yapı İşleri Genel Müdürlüğümüzle en hızlı şekilde tamamladık. Şehirlerimizin alt yapısını İller Bankamız eliyle tamamen yeniledik. Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğümüzle dönüşüm sürecinin tüm adımlarını en muazzam şekilde gerçekleştirdik.
Hiçbir vatandaşımızı mağdur etmedik, açta açıkta bırakmadık. Kira, eşya ve taşınma yardımlarımızı aksatmadan yaptık. TOKİ’mizle dünyada eşi benzeri olmayan bir hızla inşa ve yapım sürecini başlattık. Rize, Giresun, Kastamonu, Sinop ve Bartın’da zarar gören, yıkılan binlerce konutumuzu ve köy evlerini süratle yapıyoruz.
Geçtiğimiz hafta Giresun’daydık. Yeni Dereli, Yeni Doğankent dedik ve çok kısa bir sürede yöresel mimariye uygun yepyeni bir ilçe inşa ettik. Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle afetzede kardeşlerimize yeni yuvalarını teslim ettik.
Tabi Antalya ve Muğla’daki yangınlar da son yüzyılın en büyük acılarından biri olarak hafızalara kazındı. Tıpkı diğer afet bölgelerinde olduğu gibi; yine aynı seferberlik ruhuyla; Antalya ve Muğla için, sahada çalışmalarımızı sürdürdük.”
Marmara Denizi müsilaj çalışmaları
Marmara Denizi’nde yaşanan müsilaj sorununa da değinen Bakan Kurum, “6 Haziran’da bakanlıklarımız, valiliklerimiz, belediyelerimiz, bilim insanlarımızla 22 maddelik Marmara Denizi Eylem Planı’mızı ilan ettik. 7 gün 24 saat çalışarak Marmara’mızda deniz yüzeyini tamamen müsilajdan temizledik. Şimdi uzun vadeli çözümleri içeren Bütünleşik Stratejik Planımızı uyguluyoruz. İnşallah, tüm kalıcı adımları kararlılıkla atacak, denizlerimizdeki doğal yaşamı kurtaracağız.” ifadelerini kullandı.
“Türkiye’nin havası geçtiğimiz yıllara göre yüzde 25 daha temiz”
Hava, su ve deniz kirliliğiyle 7 gün 24 saat mücadele ettiklerini kaydeden Murat Kurum, “360 noktadan havamızı, 423 noktadan denizlerimizi, akarsularımızı anlık olarak izliyoruz. Aykırı bir durumda hemen ekiplerimizle müdahale ediyoruz. 2021 yılında 56 bin 920 denetim sayısıyla Cumhuriyet tarihinin en fazla çevre denetim sayısına ulaştık. Ülke genelinde havamızı kirleten tüm gazlarda yüzde 25’i aşan oranda azalma sağladık. Buna göre Türkiye’nin havası geçtiğimiz yıllara göre yüzde 25 daha temizdir.” dedi.
Millet bahçeleri ve korunan alanlar
Şimdiye kadar 68 milyon metrekare büyüklüğe sahip 423 millet bahçesini projelendirerek 125’ini hizmete sunduklarının altını çizen Bakan Murat Kurum, konuşmasını korunan alanlara ilişkin verilerle sürdürdü:
“Korunan alanlarımızın genişliğini de her geçen gün artırıyoruz. Korunan alan büyüklüğümüzü %9,6’dan %11,9’a çıkardık. Bu oranı OECD ortalaması olan %17’ye çıkaracağız. Bu hedefe, çocuklarımızın daha temiz, daha doğal, daha güzel bir ortamda büyümesi için var gücümüzle ilerliyoruz.
Dünya Harikası Salda Gölü ve çevresini de tıpkı Marmara Denizi gibi ÖÇK alanı ilan ettik. Bugün Salda’da araçlar artık gölün kıyısına inemiyor. Çöp yığınları artık yok. Göl çevresinde kaçak yapıları yıktık. Gölü’müzün su kalitesini iyileştirdik. Salda çevresinde ahşap yapılarla vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını giderdik. Salda artık çok daha güzel. İnşallah daha da güzel olacak.
Şimdi Beyşehir, Mogan ve Van Göllerimizde de benzer bir çalışma yapıyoruz. Dip çamurunu ve hayalet ağları temizliyor, su seviyesini, kalitesini, balık sayısını artırıyoruz. Yine Ayder’in, Uzungöl’ün ve tüm doğal alanlarımızın güzelliğini koruyacak adımları tek tek atıyoruz.”
Yerinde, gönüllü ve hızlı Kentsel Dönüşüm seferberliği
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2012 yılında başlatılan “Yerinde, Gönüllü ve Hızlı Kentsel Dönüşüm Seferberliği” ile 2.8 milyon konutun dönüşümünü tamamladıklarını ifade eden Bakan Murat Kurum, sahada inşası devam eden 350 bin dönüşüm konutu ve sosyal konutu, yatay mimariye, her bölgenin özgün mimarisine uygun olarak inşa ettiklerini söyledi.
TOKİ eliyle 5 bin şantiyede, dünyada eşi benzeri olmayan konut sayısına ulaştıklarını ve 1.1 milyon sağlıklı yuva kazandırdıklarına vurgu yapan Bakan Murat Kurum, “Çalışmalarımızı; sosyal konut üretimi, kentsel dönüşüm, tarihi alanların ihyası, yeni sanayi alanları üretimi, millet bahçeleri, afetler sonrası konut ve sosyal donatı üretimi ve yurtdışında konut yapımı gibi 7 farklı alanda yürütüyoruz. Sadece 2021 yılında 810 şantiyemizde yaklaşık 70 bin kardeşimize istihdam sağladık. 2021 yılında Türkiye genelinde birinci el konut satışlarında TOKİ’nin payını yüzde 14’e yükselttik.” bilgisini verdi.
TOKİ konutları ile ilgili indirim kampanyası müjdesi
Vatandaşlardan gelen talep doğrultusunda yıl içinde 2 ayrı indirim yaptıklarını ve düzenlenen kampanyalarla yüzde 20 oranında indirim imkânı sağladıklarını hatırlatan Bakan Kurum, kampanyalardan toplam 28 bin vatandaşın faydalandığını kaydederek şu müjdeyi verdi:
“Buradan vatandaşımıza bir de müjde vermek istiyorum. Mart 2022’de TOKİ konutlarımıza dair yeni bir indirim kampanyası daha düzenleyeceğiz.
TOKİ’miz özellikle afetzede kardeşlerimize yeni yuvalar sunmak için var gücüyle çalışıyor. Bugün Elazığ ve Malatya’da tarihi bir dönüşümü gerçekleştiriyoruz. Büyük bir bölümünü tamamladığımız 36 bin yeni yuvamızı teslim etmek üzereyiz. Yine İzmir’de toplam 5 bin 400 konutluk projelerimizle İzmir’e damga vuracak tarihî dönüşüm seferberliğini kararlılıkla yürütüyoruz. 9 ay gibi kısa bir sürede tamamladığımız ilk konutlarımızı Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle, İzmirli kardeşlerimize teslim ettik. İnşallah 2022’de İzmir’de; evine kavuşturmadığımız tek bir depremzede kardeşimizi bırakmayacağız.
Bugün, İstanbul’un 39 ilçesinde; Gaziosmanpaşa, Esenler, Kâğıthane, Zeytinburnu, Beyoğlu, Başakşehir, Fatih, Güngören, Sultangazi, Ataşehir, Eyüpsultan, Çatalca, Arnavutköy, Üsküdar, Tuzla, Pendik ve Bağcılar’da 140 bin konutun dönüşümüne hızla devam ediyoruz. Esenler’de 60 bin konutluk, Türkiye’nin sıfırdan kurulan ilk akıllı şehrini inşa ediyoruz. Burası yüksek teknoloji ve sıfır atık uygulamalarıyla diğer şehirlerimize örnek olacak.”
“Fikirtepe’de 13 bin konutun ihalesi tamamlandı”
Fikirtepe’de 13 bin konutun ihalesinin tamamlandığı bilgisini de ilk kez paylaşan Bakan Kurum, açıklamalarını şu şekilde sürdürdü:
“2018 yılında İstanbul’un gözbebeği olan Çamlıca Cami ve çevresinde başlattığımız Kentsel Dönüşümle, Kirazlıtepe ve Ferah mahallerindeki projemizde toplam bin 876 konut, 142 dükkân yapıyoruz. Kirazlıtepe, Ferah, Küplüce ve Mehmet Akif mahallelerimizi içine alan, yeni 5 bin konutluk projemizi de başlattık. O bölgeyi, Çamlıca Camii’nin ihtişamına yakışır bir şekilde yatay mimariye uygun, komşuluk ilişkilerini yaşatan, özgün bir mimariyle dizayn ediyoruz.
Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla, 15 bin konutluk, 60 bin vatandaşımızı ilgilendiren Fikirtepe dönüşüm projesine Emlak Konut Genel Müdürlüğümüz eliyle girdik. Bu kapsamda Alt Yapı ve Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğümüz vatandaşlarımızla görüşmek, anlaşmak suretiyle oradaki riskli binaların yıkımını gerçekleştirdi. Vatandaşlarımıza kira, eşya yardımlarımızı yaptık. 13 bin konutun ihalesini tamamladık. Bu ay bütün ihalelerini tamamlayacağız ve söz verdiğimiz şekliyle, etaplar halinde 2023 yılından itibaren konutlarımızın teslimlerini de yapıyor olacağız. Bittiğinde İstanbul Anadolu yakasında bir cazibe merkezi olacak."
Kurum, 45 ilde 80 tarihî meydanı yeniden ihya ettiklerini belirterek, yapılan çalışmalarını anlattı.
81 ilde otelleri, restoranları, eğitim, sosyal ve kültürel alanlarıyla sanayi siteleri inşa ettiklerine dikkati çeken Kurum, "Şimdiye kadar 4 bin 842 sanayi iş yerini esnafımıza kazandırdık." dedi.
Kurum, köylerde üretimi, istihdamı artıran tarım köy projeleri kapsamında 45 ayrı projede 7 bin 400 tarım köy konutun yapımını tamamladıklarını belirtti.
Yerel yönetimlere 80 milyar liralık destek sağlandı
Bakan Kurum son 20 yılda, İller Bankasının yerel yönetimlere öz kaynaklardan toplam 80 milyar lira destek sağladıklarını belirterek, "Sadece 2021 yılında, 3,5 milyar lira yatırım değeriyle tam 871 projemizi tamamladık. Belediyelerimize 2 bin 35 proje için toplam 8,5 milyar lira finansal destek sağladık. 32 projede tam 880 binanın sokak sağlıklaştırma ve cephe iyileştirmelerini tamamladık." ifadelerini kullandı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının e-Devlet Kapısına taşıdığı 189 uygulamayla vatandaşlara online hizmet verdiğini, Türkiye’nin bölgesinde dijitalleşme öncüsü olması için var güçleriyle çalıştıklarını vurgulayan Bakan Murat Kurum, “Esenler’de Türkiye’nin ilk akıllı şehir markasını inşa ettik. Buradaki ‘Nar İnovasyon Bölgesi’ adını verdiğimiz alanı, yeni teknolojilerin test edilebileceği ‘yaşayan bir çevre ve şehircilik laboratuvarı’ olarak tasarladık. Elektrikli araç altyapısından akıllı ulaşıma, yenilikçi yapı tiplerinden yapay zekâ ile yönetilen evlere, yeraltı atık toplamadan şehir içi tarıma kadar 108 ayrı alanda uygulama raporlarımızı hazırladık.” diye konuştu.
Parsel Sorgu Sistemi’nde günlük 2 milyon sorgulama yapılıyor
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüyle, tapu faaliyetlerinin tamamını dijitalleştirdiklerini anlatan Kurum, parsel sorgu sistemiyle günlük 2 milyonun üzerinde sorgulama yapıldığını dile getirdi.
Kurum, Bakanlık adına çizdikleri yeni hedeflere ulaşmak için daha çok çalışacaklarını, Türkiye'nin dört bir yanında bakanlığın hizmet yarışında olması gerektiğini vurgulayarak, "Yeter ki milletimize mahcup olmayalım. Yeter ki bu toprakları bizlere emanet eden atalarımıza, ceddimize, şehit ve gazilerimize, bizi yetiştiren, üzerimizde hakkı olan insanlara mahcup olmayalım." dedi.
Kurum, iki gün sürecek istişare toplantısının, Türkiye'nin Yeşil Kalkınma Devrimi'ne en güzel şekilde hizmet etmesi temennisinde bulunarak, yarın açıklanacak sonuç bildirgesinin hayırlı olmasını diledi.