Sayın Müsteşarımız Prof. Dr. Mustafa ÖZTÜRK’ün Teşrifleri ile “Ankara Temiz Hava Merkezi Hava Kalitesi Ön Değerlendirme Projesi Kapanış Toplantısı” gerçekleştirilmiştir. Toplantıya Genel Müdürümüz Sayın M. Mustafa SATILMIŞ, Genel Müdür Yardımcımız Sayın Ali Rıza TANAS ve proje kapsamında yeralan 13 İlimizin (Ankara, Bartın, Bolu, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Yozgat ve Zonguldak) Çevre ve Şehircilik İl Müdürleri katılım sağlamıştır.
Sayın Müsteşarımız, yapmış oldukları konuşmalarında;Şubat 2014’de başlayan ve Ankara Temiz Hava Merkezi’ne bağlı 13 ilde gerçekleştirilen 470 gün süreli Hava Kalitesi Ön Değerlendirme Projesini artık tamamlamış bulunduğumuzu belirttiler.
Hızlı sanayileşme, nüfus artışındaki yüksek ivme, ekonomik sorunlar, kontrolsüz göç, plansız kentleşme gibi nedenlerle hava kirliliğinin hayatın üzerindeki olumsuz etkileri giderek artmaktadır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak, hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik ulusal çevre politika ve stratejilerinin belirlenmesine altlık oluşturması amacıyla, hava kalitesi izleme çalışmalarına son derece önem vermekteyiz.
Bakanlığımız bünyesinde gerçekleştirilen hava kalitesi izleme çalışmaları 2005-2007 yılları arasında 81 ilde kurulan hava kalitesi ölçüm istasyonları ile başlatılmıştır. 2015 yılı sonuna geldiğimiz bugün, Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı’na bağlı istasyon sayısı 195’e yükselmiştir. 195 adet istasyondan toplam 189 adedinde kükürtdioksit, 195 adedinde PM10, 87 adedinde azotoksitler, 44 adedinde karbonmonoksit, 47 adedinde ozon, 28 adedinde partikül madde2.5, 2 adedinde BTEX ve 7 adedinde gravimetrik yöntemle ağır metal örneklemesi yapılmaktadır.
Bakanlığımızın son derece önem vererek yoğun efor harcadığı hava kalitesi izleme süreci temelde 4 aşamadan oluşmaktadır.
* İstasyon yerlerinin belirlenmesi
* İstasyon kurulumu
* İstasyon işletimi
* Verilerin kontrolü ve raporlanması
Bu projede ülkemizde 13 il için daha 1. aşama olan istasyon yerlerinin belirlenmesi aşaması tamamlanmıştır.
Ülkemiz nüfusu dikkate alındığında hava kalitesinin ölçümlerle temsil edilebilmesi için istasyon sayısının en az 330 olması ve Mevzuatımız ve AB normları gereği olarak ölçülen parametre sayısının artırılması gerekmektedir.
Türkiye gibi geniş bir coğrafyaya yayılan hava kalitesi izleme ağındaki istasyon sayısının 330’a ulaşması, her bir istasyonda ölçülmesi gereken parametre sayısının artması, bakım-onarım ve kalibrasyon işlemleri ile veri alım yüzdesi ve veri kalite güvencesi şartları dikkate alındığında istasyonların tek bir merkezden yönetilmesi son derece zordur.
Etkin ve verimli bir hava kalitesi izleme ağı yönetimi için Türkiye genelinde İstanbul, Samsun, Erzurum, İzmir, Adana, Konya, Ankara, Diyarbakır merkez olmak üzere 8 Temiz Hava Merkezi kurulması hedeflenmektedir.
Bu proje, merkezi Ankara ili olmak üzere Ankara Temiz Hava Merkezi’ne bağlı 13 ili; Ankara, Bartın, Bolu, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kütahya, Yozgat ve Zonguldak; illerini kapsamaktadır.
13 İlde kurulacak olan yeni hava kalitesi izleme istasyonlarının yerlerinin belirlenmesi amacıyla yürütülen ve toplam 470 gün süren projede;
> Kaynak envanteri toplanması ve emisyon yükünün belirlenmesi
> Emisyonun alansal dağılım haritalarının hazırlanması
> Hava kirliliğine etki eden faktörlerin analizi
> Kampanya (kısa süreli) ölçümleri için ölçüm noktalarının belirlenmesi ve ölçümlerin başlatılması
> Ölçüm sonuçlarının istatistiksel yöntemlerle (Box-Whisker, trend, korelasyon, kümeleme vb.) analiz edilerek temsil ettiği kaynak tiplerinin belirlenmesi
> Kirlilik dağılım haritalarının hazırlanması
> İstasyon yerleri ve ölçülecek parametrelerin belirlenmesi
> Yerlerin nihaileştirilmesi ve yer tahsislerinin tamamlanması
Sayın Müsteşarımız, Projeyi ortaklaşa yürüttüğümüz ekibe, onlar aracılığıyla projeye bilgi birikimlerini dahil etme şansı bulduğumuz Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi’ne, yoğun çalışma hayatları içerisinde projeyi sahiplenmiş olan İl Müdürlüklerimize ve Bakanlığımız çalışanlarına teşekkür ederek, asıl görevimizin şimdi başladığını ve bir amacımızın da istasyon yerlerinin nihaileştirilmesi ve yer tahsisi sürecinin organize edilmesi olduğunu belirtmiştir.
Projeye konu 13 ilde hali hazırda kurulu bulunan Bakanlığımıza ait istasyon sayısı 20 (Ankara’da 8 istasyon, diğer illerde 1’er istasyon)’dir. Proje süresince gerçekleştirilen çalışmalarda, kent çevresi ve kırsal alanlarda kurulacak olan istasyonlar hariç olmak üzere, il ve ilçe merkezlerinde 35 adet daha istasyonun kurulması gerektiği ortaya çıkmıştır.
Bu Proje ile elde edilen sonuçların ülkemizin hava kirliliğinin kontrolü için büyük yarar sağlayacağını, insanlığın ortak mesuliyeti ve müşterek geleceği olan çevre konusunda elimizden gelen gayreti herkesin değerli katkıları ile sürdüreceğimiz bir kez daha belirtilmiştir.
